Aort damarı yırtılması: Hayati tehlike taşıyan sessiz tehlike
Aort damarı yırtılması, ani gelişen ve çoğu zaman ölümcül sonuçlar doğurabilen ciddi bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkıyor.
Tıp literatüründe “aort diseksiyonu” olarak adlandırılan bu durum, kalpten çıkan en büyük atardamar olan aortun iç tabakasının yırtılması ile meydana geliyor.
Yırtılma sonrasında kan, aort duvarının katmanları arasında ilerleyerek damar yapısının zayıflamasına ve hatta damar duvarının tamamen yırtılmasına neden olabiliyor. Acil müdahale edilmediği takdirde hastada hayati tehlike oluşuyor.
Aort Yırtılması Neden Olur?
Aort yırtılması genellikle aort duvarını oluşturan üç katmandaki zayıflık veya hasar sonucunda oluşuyor. Bu duruma yol açabilen başlıca faktörler arasında:
Yüksek tansiyon (hipertansiyon)
Marfan sendromu gibi genetik bağ dokusu hastalıkları
Vaskülit (damar iltihabı)
Travma ve kazalar
yer alıyor.
Aort Diseksiyonu Belirtileri Nelerdir?
Aort yırtılması genellikle aniden başlayan, şiddetli ve karakteristik belirtilerle kendini gösteriyor. En sık karşılaşılan belirtiler şunlar:
Göğüste veya sırtta yırtılır gibi hissedilen ani ve şiddetli ağrı
Nefes darlığı
Bayılma ya da bilinç kaybı
Kollar arasında nabız farkı
Terleme, mide bulantısı, halsizlik
Bu belirtiler görüldüğünde derhal acil sağlık hizmetlerine başvurulması hayati önem taşıyor.
Teşhis Nasıl Konur?
Aort diseksiyonunun teşhisi için en sık kullanılan görüntüleme yöntemleri:
BT Anjiyografi (Bilgisayarlı Tomografi)
MR (Manyetik Rezonans)
Ekokardiyografi
Bu yöntemlerle yırtığın yeri, boyutu ve yayılımı net bir şekilde belirlenerek tedavi planı oluşturuluyor.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavi süreci, yırtılmanın tipine ve hastanın genel durumuna göre şekilleniyor. Özellikle Tip A diseksiyonları (aortun kalbe yakın kısmında olan yırtıklar) acil cerrahi gerektiriyor. Tedavi seçenekleri arasında:
Acil açık kalp cerrahisi
Endovasküler stent yerleştirme (kapalı yöntem)
İlaçla tansiyonun düşürülmesi ve kalp yükünün azaltılması
yer alıyor.
Erken Teşhis Hayat Kurtarır
Uzmanlar, özellikle yüksek tansiyon hastalarının düzenli kontrollerini yaptırması ve ani göğüs/sırt ağrılarında zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini vurguluyor. Aort yırtılması erken teşhis edildiğinde uygun müdahaleyle hayat kurtarılabiliyor.
Bakmadan Geçme
