Depozito uyuşmazlıklarında artış
Kira sözleşmelerinde en sık karşılaşılan anlaşmazlıklardan biri olan depozito uygulaması, hem kiracılar hem de ev sahipleri açısından yasal belirsizliklere neden olmaya devam ediyor.
Artan uyuşmazlıklar üzerine açıklamalarda bulunan Kakıcı & Şimşek Hukuk Bürosu kurucularından Avukat Elvan Kakıcı Şimşek, taraflara önemli uyarılarda bulundu.
Depozito Kira Bedeli Değil, Güvencedir
Av. Şimşek, depozitonun hukuki niteliğini şöyle açıkladı:
“Depozito, kira bedeli değil; kiralanan taşınmazın zarar görmesi ya da sözleşmeye aykırılık durumunda kullanılmak üzere alınan bir güvence bedelidir.”
Türk Borçlar Kanunu’nun 342. maddesine göre, depozito yalnızca tarafların yazılı anlaşmasıyla geçerlilik kazanıyor. Kanun, bu bedelin üç aylık kira tutarını aşamayacağını ve bankada vadeli hesaba yatırılması gerektiğini belirtiyor.
Depozito İade Edilmesi Gereken Bir Teminattır
Depozito, zarar oluşmaması durumunda kiracıya aynen iade edilmesi gereken bir bedeldir. Av. Şimşek, bu konuda şu uyarıyı yaptı:
“Depozito, ev sahibinin kazancı değil; kiracı için bir teminattır. Kiralanan taşınmaz sorunsuz teslim edildiğinde, bu bedelin aynen iade edilmesi gerekir.”
Depozitoyu Son Ay Kirası Saymak Hukuka Aykırı
Uygulamada sıkça görülen bir yanlış da kiracının son ay kirasını ödemeyip, bunu depozitodan mahsup etmesidir. Ancak Av. Şimşek bu yaklaşımın hukuka aykırı olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
“Kiracı, sözleşme süresi boyunca kira ödemekle yükümlüdür. Depozitoyu son ay kirası yerine kullanmak ev sahibinin onayı olmadan mümkün değildir. Bu durumda ev sahibi yasal yollara başvurabilir.”
Depozito Nasıl İade Edilir?
Depozitonun kiracıya iadesi için şu şartların sağlanması gerekiyor:
Kira sözleşmesinin sona ermiş olması
Kiralanan yerin hasarsız ve eksiksiz teslim edilmesi
Kiracıya ait başka bir borcun kalmamış olması
Bu sürecin sorunsuz ilerlemesi için anahtar teslim tutanağı düzenlenmesi öneriliyor. Tutanakta taşınmazın durumu, teslim tarihi ve tarafların beyanları yer almalı.
İade Tutarı Güncel Kira Üzerinden Hesaplanır mı?
Yargıtay kararlarına göre, iade tutarı sözleşme tarihindeki kira-depozito oranı esas alınarak belirlenmeli. Ancak taraflar, depozitonun aynen iade edileceğini açıkça kararlaştırmışsa, bu durumda güncelleme yapılmaksızın ödenen miktar iade edilir.
Depozito: Taraflar Arasında Güven Unsuru
Av. Elvan Kakıcı Şimşek, depozitonun taraflar arasında güveni sağlayan önemli bir araç olduğuna dikkat çekerek şunları ekledi:
“Ev sahibinin bu bedeli gelir gibi görmesi ya da kiracının kira ödemekten kaçınma aracı olarak kullanması, her iki taraf için de hukuki sonuçlar doğurabilir. Sorun yaşanmaması adına, sözleşmeler yazılı olmalı ve teslim süreçleri tutanakla belgelenmelidir.”
Bakmadan Geçme
